Pháp nhân là gì, tư cách pháp nhân là gì, có những loại pháp nhân nào hiện nay? Bạn muốn hiểu rõ hơn về pháp nhân và các thông tin liên quan đến pháp nhân như tư cách pháp nhân, cần điều kiện gì để có tư cách pháp nhân,... thì đừng bỏ lỡ bài viết này của Việt Mỹ nhé.
Pháp nhân là gì luật dân sự 2015?
Pháp luật Việt Nam không có định nghĩa cụ thể về pháp nhân là gì. Tuy nhiên theo Điều 74 Bộ luật dân sự 2015 thì có thể hiểu pháp nhân là một tổ chức được thành lập hợp pháp hoặc được pháp luật công nhận khi đáp ứng đủ điều kiện thành lập theo luật định.
Pháp nhân là chủ thể có tư cách pháp lý độc lập, có quyền tham gia các mối quan hệ kinh tế, xã hội, chính trị. Pháp nhân là thuật ngữ dùng để phân biệt với cá nhân và tổ chức khác. Nếu một tổ chức có tư cách pháp nhân đồng nghĩa với tổ chức đó có quyền và nghĩa vụ theo Điều 74 Bộ luật dân sự 2015.
Ví dụ: Các cơ quan Nhà nước như Tòa án, Ủy ban nhân dân, trường đại học, công ty cổ phần, công ty hợp danh, công ty TNHH... là những tổ chức có tư cách pháp nhân.

Pháp nhân là tổ chức có tư cách độc lập
Các loại pháp nhân
Theo Bộ luật dân sự 2015, có hai loại pháp nhân là pháp nhân thương mại và pháp nhân phi thương mại. Hai loại pháp nhân này đều là pháp nhân được thành lập hợp pháp theo quy định của pháp luật, có tài sản độc lập và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình. Điểm khác biệt của hai loại pháp nhân này như sau:
Pháp nhân thương mại | Pháp nhân phi thương mại | |
Quy định | Điều 75, Bộ luật dân sự 2015 | Điều 76, Bộ luật dân sự 2015 |
Đối tượng | Các tổ chức kinh tế, doanh nghiệp hoạt động dựa trên mục tiêu chính là lợi nhuận | Cơ quan Nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức xã hội, tổ chức chính trị, quỹ xã hội và các tổ chức phi thương mại khác hoạt động không nhằm mục đích lợi nhuận. |
Mục đích thành lập | Mục đích chính là tìm kiếm lợi nhuận và lợi nhuận được chia cho các thành viên | Không có mục đích là tìm kiếm lợi nhuận, nếu có lợi nhuận thì không chia cho thành viên. |
Đặc điểm của pháp nhân là gì?
Dựa trên quy định của Bộ luật dân sự thì pháp nhân có những đặc điểm sau:
Được thành lập theo quy định của pháp luật: Khác với cá nhân là một cá nhân con người cụ thể, pháp nhân là tổ chức do một nhóm người hợp tác, thỏa thuận thành lập hợp pháp. Bên cạnh đó, pháp nhân có tên gọi bằng tiếng Việt, sử dụng tên gọi khi giao dịch dân sự, trụ sở là nơi đặt cơ quan điều hành của pháp nhân.
- Được thành lập theo quy định của pháp luật: Khác với cá nhân là một cá nhân con người cụ thể, pháp nhân là tổ chức do một nhóm người hợp tác, thỏa thuận thành lập hợp pháp. Bên cạnh đó, pháp nhân có tên gọi bằng tiếng Việt, sử dụng tên gọi khi giao dịch dân sự, trụ sở là nơi đặt cơ quan điều hành của pháp nhân.
- Có cơ quan điều hành, cơ cấu tổ chức: Có điều lệ hoạt động do các thành viên thảo luận tạo nên, có sơ đồ tổ chức hoạt độngCó tài sản độc lập và tự chịu trách nhiệm: Có tài sản độc lập và toàn quyền sử dụng tài sản, chịu trách nhiệm với tài sản của mình mà không chịu chi phối, kiểm soát của bất kỳ ai. Tài sản của pháp nhân không liên quan đến tài sản của các thành viên.
- Có quyền và nghĩa vụ tham gia quan hệ pháp luật độc lập: Pháp nhân có con dấu riêng được quản lý và sử dụng bởi người đại diện. Pháp nhân có thể có nhiều người đại diện theo pháp luật để tham gia quan hệ pháp luật.
Tư cách pháp nhân là gì?
Tư cách pháp nhân được hiểu là tư cách pháp lý của tổ chức được Nhà nước công nhận, có khả năng tồn tại, hoạt động độc lập và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Điều kiện để tổ chức có tư cách pháp nhân
Điều 94 Bộ luật dân sự 2015 quy định về điều kiện để tổ chức được công nhận là có tư cách cá nhân. Cụ thể như sau:
Tổ chức được thành lập hợp pháp
Pháp nhân không phải là một người cụ thể mà là một nhóm người (tổ chức) thỏa thuận thành lập dưới sự cho phép của Nhà nước hoặc được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thành lập. Khi tổ chức có giấy cấp phép chứng nhận thành lập thì sẽ có tư cách pháp nhân.
Tổ chức có cơ cấu, bộ máy điều hành chặt chẽ
Pháp nhân phải có cơ quan được phân chia thành phòng ban và các bộ phận riêng. Mỗi phòng ban và bộ phận có nhiệm vụ, quyền hạn rõ ràng được quy định trong điều lệ. Bên cạnh đó, pháp nhân phải có con dấu riêng để tham gia các quan hệ pháp luật, có cơ cấu tổ chức, ý chí độc lập, không chịu chi phối hay phụ thuộc vào tổ chức khác.
Chịu trách nhiệm bằng tài sản độc lập của mình
Tổ chức có tư cách pháp nhân phải có tài sản độc lập để có thể tự tồn tại, hoạt động, giao dịch, phát triển và tự chịu trách nhiệm toàn bộ bằng tài sản đó. Tài sản của pháp nhân tách riêng, không liên quan đến tài sản của từng người trong pháp nhân.
Nhân danh bản thân để tham gia quan hệ pháp luật
Đây là điều kiện quan trọng để tổ chức có tư cách pháp nhân là tổ chức phải có người đại diện pháp luật để thay mình tham gia vào các giao dịch và quan hệ pháp luật.
Đại diện pháp nhân là gì?
Pháp nhân thể hiện sự gắn kết của các thành viên, tuy nhiên không phải tất cả hoạt động của pháp nhân đều có sự tham gia của tất cả các thành viên. Do đó, pháp nhân rất cần có người đại diện để thể hiện quan điểm, ý chí, mong muốn, bảo vệ quyền lợi của các thành viên.
Đại diện pháp nhân là người nhân danh pháp nhân để xác lập, thực hiện giao dịch, đảm bảo lợi ích cho các nhân hoặc pháp nhân. Đại diện của pháp nhân bao gồm đại diện theo pháp luật hoặc đại diện theo ủy quyền:
- Người đại diện theo pháp luật: Được chỉ định theo điều lệ, người có thẩm quyền đại diện hoặc người do tòa án chỉ định trong quá trình tố tụng.
- Người đại diện theo ủy quyền: Được xác lập theo sự uỷ quyền giữa người cá nhân, pháp nhân với người đại diện.
Mọi hoạt động của pháp nhân được thực hiện qua người đại diện. Người đại diện sẽ thay mặt pháp nhân để tham gia giao dịch vì lợi ích hợp pháp của pháp nhân. Đồng thời với đó, khi nhân danh pháp nhân giao dịch thì hành vi của người đại diện sẽ làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của pháp nhân chứ không phải của người đại diện.
Như vậy, định nghĩa về pháp nhân là gì đã được Việt Mỹ nêu rõ theo quy định của Bộ luật dân sự. Đồng thời, đội ngũ tư vấn của Việt Mỹ cũng đã thông tin chi tiết đến bạn các vấn đề xung quanh pháp nhân. Nếu bạn muốn tư vấn thêm bất kỳ vấn đề pháp luật nào khác vui lòng liên hệ hotline 0981 345 339 ngay nhé.
Thông tin liên hệ: Công ty TNHH Luật và kế toán Việt Mỹ
- Website: https://ketoanvietmy.com/
- Fanpage: https://www.facebook.com/congtyketoanvietmy
- Hotline: 0981 345 339
- Địa chỉ: Tòa VNT, 19 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội
- Hệ thống chi nhánh: Liên hệ hotline của công ty để biết thêm thông tin chi tiết hoặc xem thêm tại đây.